လူမ်ိဳးတမ်ိဳးတြင္မိမိဆိုင္ရာ ပိုင္ဆရာရိုးရာယဥ္ေက်းမူမ်ားကို အသီးသီးရွိၾကေလသည္။ ထိုယဥ္ေက်းမူမ်ားသည္ပင္ ထိုလူမ်ိဳးတို႔၏ အသက္ေသြးေၾကာျဖစ္သကဲ့သို႔ လူမ်ိဳးစုမ်ား၏ အ႐ုပ္သကန္၊ အက်င့္စရိုက္၊ လူေနမူအဆင့္အတန္းမ်ားလည္း ထင္ဟပ္ေပၚလြင္ေစသည္။
ရိုးရာယဥ္ေက်းမူမ်ားတြင္ မိမိလူမ်ိဳးမ်ားကို ကိုယ္စားျပဳေသာ အမွတ္အသားလကၡဏာပစၥည္းသို႔မဟုတ္ မိမိတို႔လူမ်ိဳးမ်ား ျဖစ္ေပၚလာသည့္ သမိုင္းအေမႊပစၥည္းမ်ားကို အစြဲျပဳ၍ မိမိတို႔ဆိုင္ရာ လူမ်ိဳးအလိုက္သုုံးစြဲတတ္ၾကေလသည္။ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ားမွာလည္း မိမိတို႔ဆိုင္ရာ သမိုင္းသင္အေမြပစၥည္း မ်ားရွိၾကသည္။ ထိုအထဲတြင္တြင္ ကရင္ဖားစည္ ကရင္အေခၚ ကလိုးသည္ အထင္ရွားဆုံး ယဥ္ေက်းမွု အေမႊပစၥည္းတစ္ခုအျဖစ္ရပ္တည္လ်က္ရွိသည္။ ကရင္အမ်ိဳးသားတူရိယာမ်ားအနက္ ဖားစည္မွာ အထင္ရွားဆုံးေသာ အမ်ိဳးသားတူရိယာ ပစၥည္းအျဖစ္ လြန္ခဲ့ေသာ ႏွစ္ေပါင္း(၃၀၀၀) ေက်ာ္က အစျပဳ၍ သုံးစြဲလာခဲ့သည္ဟု အဆိုရွိသည္။
ဖားစည္မွာ
(၁) သာယာေအခ်မ္းေသာ မဂၤလာဖားစည္၊
(၂) မေကာင္းက်ိဳးဆိုင္ရာ အသုံးျပဳေသာ ဖားစည္ဟူ၍ ႏွစ္မ်ိဳးႏွစ္စားရွိသည္။
ဖားစည္ကို ေၾကးျဖင့္သြန္းစပ္ကာ မ်က္ႏွာဝ တစ္ေတာင္၊ အလ်ား ႏွစ္ေတာင္ ေယဘုယ်အားျဖင့္ ပမာဏရွိသည္။ မဂၤလာဖားစည္တြင္ မ်က္ႏွာ၏ ဖားစည္႐ုပ္မ်ား လက္ဝဲရစ္တစ္ေကာင္း၊ ေနာက္က တစ္ေကာင္လိုက္ေနဟန္၊ လက္ ယာရစ္တစ္ေတာင္၊ ေနာက္က တစ္ေကာင္လိုက္ေနဟန္၊ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာတြင္ ဖား႐ုပ္တစ္႐ုပ္စီ ရွိၾကေလသည္။ သို႔ေသာ္ ဖားစည္မ်က္ႏွာတြင္ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာ၏ ဖားႏွစ္ေကာင္ထပ္၊ သုံးေကာင္ထပ္စသည္ျဖင့္လည္း ရွိတတ္သည္။ ဖားမ်ားသည္ အေရ အတြက္အလိုက္ တန္ဖိုးႀကီးေလသည္။ အဆိုပါ ဖား႐ုပ္မ်ားကို အစြဲျပဳ၍ဖားစည္ ဟုေခၚဆိုျခင္းျဖစ္သည္။ ၎ဖားစည္ကို ကရင္အမ်ိဳးသားတို႔ အိမ္တိုင္း၏ ျမတ္ေသာေနရာတြင္ ခ်ိတ္ထားေလ့ ရွိသည္။ ဖားစည္၏ အရြယ္အစားအႀကီးအငယ္ တန္ဖိုးအလိုက္ ဂုဏ္သေရရွိ ေၾကးရတက္တို၏ အ ဆင့္အတန္းအေျခအေနကို ခန႔္မွန္းနိုင္ေလသည္။ အဆိုပါ မဂၤလာဖားစည္ကို လၾကတ္ေနၾကတ္ေသာအခ်ိန္၊ လက္ထပ္မဂၤလာ အခမ္းအနားမ်ား၊ ႏွစ္သစ္ကူးပြဲေတာ္ႏွင့္ ေန႔ႀကီးရက္ႀကီး ေပ်ာ္ပြဲရႊင္ပြဲမ်ား စသည့္ မဂၤလာယူေသာ အခါမ်ိဳးတြင္ တီးခတ္ၾကေလသည္။
အမဂၤလာဆိုင္ရာ ဖားစည္၏မ်က္ႏွာတြင္ ဖား႐ုပ္မ်ားသည္ အရပ္ေလးမ်က္ႏွာမွ မဂၤလာဖားစည္ကဲ့သို႔ ဖားတစ္ေကာင္၏ေနာက္မွ ေနာက္တစ္ေကာင္မလိုက္ဘဲ အေရွ႕အရပ္ဖားစည္႐ုပ္သည္ အေနာက္အရပ္ရွိ ဖားစည္သို႔လည္းေကာင္း၊ ေတာင္အရပ္ရွိ ဖားစည္႐ုပ္သည္ေျမာက္အရပ္ရွိ ဖားစည္႐ုပ္သို႔လည္းေကာင္း၊ တစ္ေကာင္ႏွင့္တစ္ေကာင္ မ်က္ႏွာခ်င္းဆိုင္ ရပ္တည္ေနေလသည္။
မေကာင္းက်ိဳးဆိုင္ရာ အသုံးျပဳေသာ ဖားစည္ဟူမွာ(အဓိပါယ္မွာ) အမ်ိဳးသားမ်ား စည္း႐ုံးမွု ပ်က္ျပားၿပီး တစ္ဦးႏွင့္တစ္ဦး ရန္ေစာင္ေသြးကြဲ၊ ညီညြတ္ေရးပ်က္ျပားသည့္ သေဘာကို အဓိပါယ္ေဆာင္ေလသည္။ အဆိုပါ ဖားစည္ကို ကရင္အမ်ိဳးသားမ်ားသည္ မိမိတို႔ အိမ္မျပင္ဘက္ရွိ သီးသန႔္ေနရာ၌ခ်ိတ္ဆြဲထားၾကေလ သည္။ ၎ဖားစည္သည္ တရံတခါ ေ ခၽြးျပန္သကဲ့သို႔ အေရထြက္ေသာ ဖားစည္ငိုသည္ဟု အယူရွိ၍ ၾကက္ေသြး၊ ၀က္ေသြးတို႔ျဖင္ပ ဖားစည္အား ပြတ္သပ္ပူေဇာ္ၾကရေလသည္။ ထိုကဲ့သိုပ တိရိစၧာန္ေသြးျဖင့္ ပူေဇာ္ ျခင္း မျပဳပါက အိမ္သူအိမ္သားမ်ား နာမက်န္းျဖစ္ျခင္း၊ ေဘးဥပါဒ္မ်ား ဆိုက္ေရာက္တတ္သည္ဟု အယူရွိ သည္။ ၎ဖားစည္ကို အသုဘႏွင္ပ အရိုးေကာက္ပြဲမ်ား၌ ေန႔ေရာာပါ တီးခတ္ၾကေလသည္။ ၎အျပင္ စစ္တက္၊ စစ္ခ်ီရာ၌တီးခတ္အသုံးျပဳပါက အမဂၤလာဖားစည္၏ အသံၾကားရေသာ္ တစ္ဖက္သားရန္သူတို႔
စိတ္ဓါတ္ေျခာက္ျခားျခင္း၊ ေၾကာက္ရြံ့လ်က္ ေသေၾကပ်က္စီးႏုုိင္သည္ဟု အယူရွိၿပီး ေသမင္းတပမန္ စစ္ဖား
စည္အေနျဖင္ပ အသုံးျပဳၾကေလသည္။ထို႔ျပင္ ကရင္အမ်ိဳးသားဖားစည္ကို ကရင့္အမ်ိဳးသား အလံေတာ္တြင္ အထြတ္အျမတ္အေနျဖင့္ ထည့္သြင္း ေဖၚျပထားေလသည္။ ကရင္အေခၚ ကြယ္(ကၽြဲခ်ိဳ)ႏွင့္လည္း အျမဲတေစ တြဲထားေလ့ရွိသည္။ဒုံးယိမ္းအကကို ကျပရာ၌ျဖစ္ ေစ၊ ကရင္အမ်ိဳးသားတို႔၏ ေန႔ႀကီးရက္ႀကီးအခါ ပြဲေတာ္မ်ား က်င္းပရာ၌ျဖစ္ေစ၊ ဖားစည္ႏွင့္ ကၽြဲခ်ိဳတို႔ကိုတီးမွုတ္ၿပီး အခမ္းမနားမ်ား ဖြင့္လွစ္အစပ်ိဳးေလ့ရွိသည္။အမ်ိဳးသား အလံေတာ္၊ ဖားစည္၊ ကၽြဲခ်ိဳတို႔သည္ ကရင္လူမ်ိဳးတို႔၏ အထင္ရွားဆုံး ရိုးရာယဥ္ေက်းမွု အေမႊအႏွစ္ပစၥည္းမ်ား ျဖစ္ၾကပါသည္။ တစ္ခုႏွင့္တစ္ခု ခြဲျခား၍ မရေပ။ထိုၾကာင့္ ကရင္လူမ်ိဳးမ်ား တည္ရွိေနသေရႊ႕ ကရင္ရိုးရာယဥ္ေက်းမွု အေမႊအႏွစ္ပစၥည္းမ်ားလည္း တည္ရွိေနမည္သာ ျဖစ္ပါသည္။ကရင္လူမ်ိဳးတိုင္းလည္း မိမိတို႔၏ အထြတ္အျမတ္ ယဥ္ေက်းမွု အေမႊအႏွစ္မ်ားကို တန္ဖိုးထား ထိန္းသိမ္းၾကရမည္။
0 comments:
Post a Comment